حاشیه‌ای دیگر بر مرگ «پابلو نرودا»

«نیویورک تایمز» نوشت: «پابلو نرودا» شاعر شیلیایی برنده نوبل که در سال 1973 به مرگی مشکوک درگذشت، سال‌هاست چهره مورد بحث محققان و پزشکان دنیا بوده است. اخیرا گروهی از کارشناسان بین‌المللی که روی پرونده او و نمونه‌های باقی‌مانده از جسد او کار می‌کردند، نتیجه گرفتند که ابتلا به سرطان مطمئنا علت اصلی مرگ او نبوده است.

اعلام چنین نتیجه‌ای احتمال به قتل رسیدن این دیپلمات شیلیایی را که از طرفداران «سالوادور آلنده» ـ رئیس‌جمهور شیلی ـ هم بود، افزایش می‌دهد. «نرودا» دو هفته بعد از کودتای نظامی «پینوشه» که موجب سرنگونی دولت «سالوادور آلنده» شد، در بیمارستانی در سانتیاگو درگذشت.

تاه مدت، نتایج خسران بار این تحمیل ناثواب و خطرناک،دامن تمامی دلسوزان اصلاح و تغییر در ایران را خواهد گرفت.کنش‌های غلط و ناموزون و مستمر عارف، چه در قامت ریاست شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان و چه در مقام ریاست منفعلانه فراکسیون امید مجلس دهم و حتی چه درپایه یک فعال سیاسی(با اظهار نظرات بد‌موقع و غیرک

مرگ «نرودا» آن‌چنان پرحاشیه و مشکوک بود که چند سال پیش بنا بر اظهارات راننده شخصی او، دادگاه شیلی حکم نبش قبر او را صادر کرد و دانشمندانی از چندین کشور دنیا سه سال روی باقی‌مانده جسد او کار می‌کردند.

ر نظرات بد‌موقع و غیرکارشناسانه)در کوتاه مدت، جبهه اصلاحات را با بحران کارایی(و در ادامه بحران مشارکت)روبه‌رو خواهد ساخت. در پس این بحران، جریان اصلاحات و دموکراسی‌خواه کشور،درگیر آنچنان پویایی زوالی خواهد شد که ساده‌انگاری سودمحورانه و فردگرایانه معدود گردانندگان پشت پرده عارفی سیاسی و سینه زنان زی

با این حال دکتر «نیلز مورلینگ» از دپارتمان کالبدشناسی دانشگاه کوپنهاگ، درباره نتایج آزمایش‌ها و تحلیل‌های این گروه گفت: مرگ «نرودا» بر اثر ابتلا به سرطان نمی‌تواند درست باشد. هیچ نشانه‌ای از سوءهاضمه وجود ندارد. او در زمان مرگ فربه و سرحال بوده است. تمام شرایط موجود در آخرین دوران زندگی او نشان از نوعی عفونت دارد.

علت واقعی مرگ شاعر «هوا را از من بگیر، خنده‌ات را نه» و ریشه این باکتری‌ها که در باقی‌مانده جسد او یافت شده، هنوز نامعلوم است. براساس گزارش این گروه از کارشناسان، باکتری‌های کشنده ممکن است از قبر «نرودا» به باقی‌مانده استخوان‌های او منتقل شده باشند یا بر اثر فرآیند تجزیه جسد او به وجود آمده باشند.

«دبی پوآنار» دستیار محقق دپارتمان مردم‌شناسی دانشگاه «مک‌مستر» کانادا نیز گفت: ما نمی‌توانیم مطمئن باشیم که این باکتری‌ها چطور به بدن او راه پیدا کردند. باید در این‌باره خیلی دقیق باشیم، چون باکتری‌های زیادی از خاک نشأت می‌گیرند و بعضی از آن‌ها بسیار عفونت‌زا هستند. ما شاهد نشانه‌هایی هستیم که این یک باکتری قدیمی است، نه یک مورد جدید یا آزمایشگاهی.

بعد از این‌که گروه محققان بین‌المللی نتایج پژوهش‌های چندساله خود را به دادگاه شیلی ارائه کردند، از آن‌ها خواسته شد یک سال دیگر هم روی این پروژه کار کنند تا منشأ این باکتری‌ها را پیدا کرده و مشخص ‌کنند که آیا «نرودا» به قتل رسیده یا نه.

«پابلو نرودا» از مشهورترین و تأثیرگذارترین چهره‌های ادبیات معاصر جهان است که علاوه بر تعداد زیادی کتاب، یک مجموعه بزرگ شعری را از خود باقی گذاشت. از جمله آثار او می‌توان به «اسپانیا در قلب ما»، «عاشقانه جدید برای استالینگراد» و «چوب‌بر بیدار خواهد شد» اشاره کرد.

او از فعالان سیاسی شیلی بود که در جنوب سانتیاگو به دنیا آمد. «نرودا» یکی از حامیان سرسخت و دوست «سالوادور آلنده» رییس‌جمهور چپ‌گرای شیلی بود که فقط ‌12 روز پس از کودتای نظامی «آگوستو پینوشه» که به سرنگونی «آلنده» انجامید، در بیمارستان درگذشت. برخی معتقدند او به ‌دلیل این‌که قصد داشت رهبری حزب مخالفان حکومت را برعهده بگیرد، به قتل رسیده است.

اعضای خانواده‌ «نرودا» که طی سال‌های اخیر بر احتمال کشته شدن او صحه گذاشته‌اند، پیش‌تر معتقد بودند که او در سن 69 سالگی بر اثر پیشرفت بیماری سرطان پروستات درگذشته است؛ اما «مانوئل آرایا» - راننده شخصی او - در سال 2011 با اظهارات تکان‌دهنده‌ خود مدعی شد، تزریقی که پیش از مرگ برای این شاعر برنده‌ نوبل ادبیات انجام شد،‌ علت فوت او بوده است. این اظهارنظر ماجرای مرگ این نویسنده و شاعر سرشناس را با حاشیه‌های زیادی همراه کرد.

در آوریل 2013 جسد «نرودا» براساس ادعای «مانوئل آرایا» مبنی بر به قتل رسیدن او، کالبدشکافی شد و در ماه نوامبر همان سال اعلام شد که در بررسی‌های انجام‌شده شواهدی از مسموم شدن این شاعر سرشناس دیده نشده است.

با این حال، دولت شیلی پرونده «پابلو نرودا» را در ژانویه سال جاری میلادی دوباره گشود و دستور انجام آزمایش‌های بیشتری را صادر کرد. در این میان، «ادواردو کونترراس» وکیل حزب کمونیست شیلی اظهار کرد «پینوشه» برای از بین بردن دشمنان خود از نوعی باکتری استفاده می‌کرد. «رودریگو لیدو» مدیر برنامه حقوق بشر وزارت کشور شیلی نیز گفت که ما می‌دانیم نیروهای مسلح در زمان دیکتاتوری «پینوشه» مقادیر زیادی باکتری را برای سرکوب مخالفان وارد کشور کردند.

در ماه ژوئن سال 2016 تیم پزشکی قانونی این پرونده در مورسیای اسپانیا اعلام کرد که از سه نوع پروتئین یافت‌شده در بدن «نرودا»، دو مورد مربوط به سرطان پروستات است؛ اما منشأ پروتئین سوم (نوعی باکتری) هنوز نامشخص است. بر همین اساس، تیمی از متخصصان از کشورهای آمریکا، کانادا، اسپانیا و دانمارک مطالعه را برای یافتن منشأ این باکتری آغاز کردند اما هیچ مدرکی دال بر مسموم شدن این شاعر برنده نوبل به دست نیامد.

‌دادگاه شیلی حکم داد که پرونده مختومه است و جسد وی باید به قبر برگردانده شود. در حالی که بنیاد «نرودا» از دو سال پیش از آن اصرار داشت که جسد او هرچه سریع‌تر باید به محل دفنش بازگردانده شود، برخی از بازمانده‌های خاندان او قضیه قتل او را جدی گرفته و معتقدند آزمایش‌های لازم باید انجام شود. با وجود دفن شدن دوباره باقی‌مانده جسد «نرودا» در سال 2016، آخرین گزارش‌های پزشکی قانونی حاکی از وجود نوعی عفونت باکتریایی در بدن اوست اما علت وجود آن هنوز مشخص نشده است.