روزگار سیاه جانشینان «مرحوم چاوز»

20 وز پیش بود که ریچارد هاس، دیپلمات و رییس شورای روابط خارجی آمریکا در «پروژکت سیندکت»، مقاله ای در تحسین روندهای سیاسی کشورهای آمریکای لاتین نوشت و به ویژه از شرایط موجود در برزیل و ونزوئلا ابراز رضایت کرد. او نوشت: «برزیل کشوری است که یک بحران سیاسی شدید را پشت سر می گذارد، ضربه اقتصادی شدیدی در سال گذشته خورده و بیش از هر کشوری از ویروس زیکا آسیب دیده است. با این حال، همه چیز به دور از خشونت و در دادگاه های مستقل پیگیری می شود.

ونزوئلا کشوری است که از بلای منابع طبیعی بیش از حد مصون نمانده و در بحران اقتصادی به سر می برد، سوء عملکرد سیاسی، ناآرامی های داخلی و خشونت مداخله گرانه هم در آن بیداد می کند اما به تازگی اپوزیسیون سیاسی این کشور قدرت را در دست گرفته و کشور از تک قطبی بودن خارج شده است.»

در دوران رژیم پهلوی سرگذشت افرادی است که با اندیشه التقاطی دور هم جمع شدند و به تدریج به دامن مارکسیسم فرو افتادند. اعضای سازمان بعد از پیروزی انقلاب نه مانند مجاهدین اولیه اسلامگرا بودند و نه مثل مجاهدین بعدی مارکسیست. آنها ابتدا به سمت بنی‌صدر غلتیدند و پس از عزل او، مبارزه مسلحانه را علیه نظام آغ

او در ادامه، آینده را متعلق به آمریکای لاتین دانست. با این حال، پس از آن یادداشت، اوضاع هر دو کشور به هم ریخته و آینده آنها در هاله ای از ابهام قرار دارد.

مباشگاه خبرنگاران جوان: اباذر نوری‌زاد فرزند محمد نوری‌زاد با صدور بیانیه از پیوستنش به گروهک تروریستی منافقین خبر داد و اعلام کرد که در همایش اخیر این گروهک که با حضور و حمایت سعودی ها در فرانسه برگزار شده بود نیز حضور داشته است.وی در بیانیه خود ضمن توهین به ارکان نظام و اعتقادات مردم عنوان می دارد

روسف برزیل

حلقه نخست زنجیره اتفاقات اخیر برزیل و ونزوئلا، برکناری رییس جمهور برزیل از کار بود. سنای این کشور طرح محاکمه و برکناری دیلما روسف را پنج شنبه 23 اردیبهشت (12 مه) تصویب کرد. اعضای مجلس سنای برزیل پس از دو روز مذاکره با اکثرت آرا طرح تعلیق و محاکمه دیلما روسف، رییس جمهوری، به اتهام تخلف از قوانین مالی این کشور را تصویب کردند. با این رأی، خانم روسف تا زمان انجام محاکمه، از سمت خود معلق می شود و میشل تامر، معاون رییس جمهوری، وظایف او را برعهده خواهد گرفت.

این طرح با 55 رأی موافق در برابر 22 رأی مخالف به تصویب رسید. با تصویب این طرح در سنا، رسیدگی قضایی به اتهامات رییس جمهور حداکثر ظرف یکصد و هشتاد روز آغاز می شود، در حالی که نمایندگان سنا نقش دادستان و همچنین هیات منصفه را بر عهده دارند. در طرح مصوب مجلس نمایندگان، دیلما روسف متهم شده بود که پیش از برگزاری انتخابات دومین دوره ریاست جمهوری خود در سال 2014 با برداشت از عواید شرکت های دولتی، درصدد برآمد کمبودهای عایدی بودجه دولت را تامین کند تا به این ترتیب، تصویر بهتری از عملکرد بودجه در معرض قضاوت رأی دهندگان قرار گیرد.

میشل تامر تلاش کرده تا با وعده کاهش بیکاری و ایجاد ثبات سیاسی، شرایط برزیل را سر و سامان ببخشد اما مردم از این ناراضی هستند که تمام اعضای کابینه او را مردان سفیدپوست تشکیل می دهند و به نوعی مردسالاری و نژادپرستی را ترویج کرده است.

ونزوئلا

در هر صورت، به هم ریختن اوضاع برزیل، زنگ هشداری برای ونزوئلا هم بود که چپ ها بر آن حکم می رانند. رییس جمهور ونزوئلا در اعتراض به تعلیق ریاست جمهوری دیلما روسف، سفیر کشورش را از برزیل فراخواند.

به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، نیکولاس مادورو رییس جمهوری ونزوئلا با اعلام این خبر تصریح کرد که با آلبرتو کاستلار سفیر این کشور در برزیل درباره تعلیق ریاست جمهوری دیلما روسف در کاراکاس، پایتخت ونزوئلا دیدار و گفتگو کرده است. وی ادامه داد: «ما این اتفاق را به عنوان یک «صفحه دردآلود در تاریخ برزیل» و توطئه ای کثیف ارزیابی می کنیم.»

حزب حاکم سوسیالیست ونزوئلا از متحدان همیشگی حزب کارگران دیلما روسف، رییس جمهوری تعلیق شده برزیل خصوصا در دوران حکومت لوئیس ایناسیو لولا داسیلوا رییس جمهوری سابق برزیل محسوب می شود اما احضار سفیر، تنها واکنش ونزوئلا نبود. رییس جمهور این کشور 60 روز حالت فوق العاده هم در کشور خود اعلام کرده و علتش را «توطئه هایی در داخل ونزوئلا و تلاش های آمریکا و کشورهای عضو اوپک برای سرنگونی دولت کاراکاس» دانسته است.

به گزارش رویترز، نیکولاس مادورو رییس جمهوری ونزوئلا، جزییات دلیل اعلام این حالت فوق العاده را نگفته است؛ اعلام حالت فوق العاده قبلی مربوط به سال گذشته میلادی در مرز ونزوئلا با کلمبیا ضمانت های مربوط به اجرای قانون اساسی در این مناطق را به جز ضمانت های مرتبط با حقوق بشر به حالت تعلیق در آورد.

در این میان مقامات اطلاعاتی آمریکا به خبرنگاران گفتند که به شدت نگران وضعیت بحرانی و انزوای سیاسی و اقتصادی در ونزوئلا هستند و پیش بینی می کنند که مادورو نتواند دوره ریاست جمهوری خود را به پایان برساند. اپوزیسیون ونزوئلا نیز به دنبال برکناری رییس جمهوری خود هستند و این درخواست ها در بحبوحه افزایش و بدتر شدن بحران مربوط به کمبود مواد غذایی و دارویی است.

دست پنهان آمریکا

سقوط دولت روسف را بسیاری از رسانه های آمریکای لاتین به عنوان یک کودتا شناختند و در مقابل آن واکنش نشان دادند. این وضعیت سبب شد که دولت موقت برزیل سران آمریکای لاتین را که تعلیق ریاست جمهوری روسف را به رسمیت نمی شناسند، به دروغگویی متهم کند. فرانسه، سران ونزوئلا، کوبا، اکوادور، بولیوی، نیکاراگوئه و السالوادر همگی به حمایت از روسف برخاسته و مشروعیت خلع وی را به چالش کشیده و آن را یک کودتا خواندند.

اما این کشورها دلایلی هم برای اثبات ادعای خود ارائه کرده اند. پایگاه افشاگر ویکی لیس، رییس جمهور موقت برزیل را «خبرچین سفارت آمریکا» معرفی کرد. این پایگاه اعلام کرد میشل تمر اطلاعات سیاسی برزیل و سایر کشورهای آمریکای جنوبی را به دیپلمات های آمریکایی منتقل می کرده است.

بر اساس اسنادی که در این پایگاه اطلاع رسانی جنجالی منتشر شده است، تمر دو بار در سال 2006 با «کریستوفر مک مولن» کنسول آمریکا در «سائوپائولو» و یک مقام دیگر کنسولگری آمریکا در این شهر درباره اوضاع سیاسی کشور در آستانه انتخابات عمومی آن زمان مکالمه تلفنی داشته است.

ادعای دیگری که مطرح شد، نقش داشتن سفیر آمریکا در برزیل در اتفاقات اخیر است. گفته می شود سفیر آمریکا در برزیل همان خانمی است که در زمان کودتای پاراگوئه، سفیر وقت آمریکا در آن کشور بود و همین مسئله نقش احتمالی دولت آمریکا در عزل روسف را پررنگ تر می کند.

به گزارش سرویس تله سور، سفیر کنونی آمریکا در برزیل متخصص کودتای نرم است. حضور لیلیانا آیالده که به «متخصص ایجاد کودتای نرم» شهرت دارد در برزیل، مسئله نقش احتمالی دولت آمریکا در عزل دیلما روسف، رییس جمهور منتخب مردم برزیل را پررنگ تر کرده است. او همان سفیر آمریکایی است که در زمان کودتای سال 2012 علیه فرناندو لوگو رییس جمهور پاراگوئه، در این جایگاه قرا رداشت.

کارلوس ادواردو مارتینز، پروفسور جامعه شناس دانشگاه سائوپائولو به تله سور گفت آیالده، سفیر کنونی آمریکا در برزیل، از ادبیات مشابهی برای دفاع از کودتای شبه نظامی علیه روسف استفاده می کند. مارتینز افزود: «این سفیر طی کودتایی که در پاراگوئه رخ داد نقش فعالی ایفا کرد و این خانم اکنون در برزیل است و از همان گفتمان استفاده کرده و استدلال می کند که این شرایط را فقط نهادهای برزیلی می توانند حل و فصل کنند.»

به علاوه آتیلو بورون تحلیلگر سیاسی آرژانتینی، آیالده را «متخصص ایجاد کودتای نرم» می خوند. تله سور در پایان می افزاید: «الیزابت ترودو سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز از عبارات مشابهی در مورد کودتای شبه نظامی در برزیل استفاده کرد.» ترودو گفت: «ما مطمئن هستیم که برزیل از چالش های سیاسی خود به شکلی دموکراتیک و بر اساس قانون اساسی خود عبور خواهد کرد.»

آیالده در اوت 2011 جایگاه خود را به عنوان سفیر آمریکا در پاراگوئه ترک کرد و به عنوان دستیار ارشد «دفتر آمریکای لاتین و دریای کارائیب آژانس توسعه بین المللی آمریکا» به کار خود ادامه داد و سپس به جایگاه معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور نیمکره غربی ارتقا یافت. آیالده در سال 2013 سفیر آمریکا در برزیل شد. او اندکی پس از افشای جاسوسی دولت آمریکا در برزیل به این پست رسید و تا جایی پیش رفت که مانع ارتباطات شخصی روسف می شد.

نفع آمریکا از تحولات برزیل و ونزوئلا

تردیدی وجود ندارد که آمریکا و طبقه متوسط در برزیل با برکناری دیلما روسف، رییس جمهوری چپ گرای برزیل پیروزی های یک سال اخیر خود در آمریکای لاتین را تکمیل می کنند. در جهت مقابل میشل تامر، رییس جمهور جدید برزیل شباهت بسیار زیادی به مائوریسیو ماکری رییس جمهوری راست گرای آرزانتین دارد. هر دوی آنها به دنبال تشدید ریاضت های اقتصادی هستند که می تواند نارضایتی مردم را به همره داشته باشد.

در سطح خارجی نیز تامر همچون ماکری، علاقه مند به گسترش روابط با آمریکا و افزایش قدرت موسسات مالی وابسته به وال استریت در برزیل است و می خواهد این کشو ربار دیگر به یکی از اقمار آمریکا تبدیل شود. به این صورت حکومت کارگران بر برزیل، پس از 13 سال به اتمام می رسد.

با این حال، مقاله ریچارد هاس دقیقا پیش از شروع این اتفاقات، تردیدهایی در ذهن ایجاد می کند که شاید آمریکا واقعا در این قضایا نقش داشته است. اعلام نگرانی مقامات آمریکایی از وضعیت کنونی هم می تواند یک ظاهرسازی باشد؛ هر چند نمی توان با قطعیت درباره آن سخن گفت. با این حال همان طور که رییس شورای روابط خارجی آمریکا می گوید: «دادگاه های مستقل بر برزیل حکومت می کنند و این موضوع یک نقطه قوت برای این کشور است.»