عوامفریبی با برچسب پوپولیسم

930940

ته تا اقتصاددانان و تحلیلگران اجتماعی از تبعاتی که ناشی از این شوک برای مردم بود، می‌گویند. بسیاری معتقدند اشتباهی رخ داده و باید از این تصمیم برگشت تا بتوان از تبعات احتمالی این تصمیم جلوگیری کرد. رجایی: * (با اشاره به سخنان اخیر رئیس جمهور): نمی‌توان مدعی شد: «هر که اعتراض کرده و به خیابان آمده

1491 بازدید

برای اعتراض ندارد. اکنون در فرانسه جلیقه‌زرد‌ها حدود یک سالی است که دست به اعتراض زده‌اند و مدام هم رسانه ملی از آن‌ها گزارش پخش می‌کند. در این یک سال دوهزارو 500 نفر از مردم و هزارو 800 نفر نیروی پلیس مجروح شده‌اند و 25 نفر نیز به خاطر گلوله‌های پلاستیکی نابینا شده‌اند، اما حتی یک نفر هم کشته نشده

پس از اجرای تصمیم افزایش قیمت بنزین برخی مقامات دولتی و طرفداران آن‌ها در دفاع از این تصمیم امتیاز‌های بزرگی را به خود دادند و اجرای این تصمیم را شاهدی بر فدایی بودن رییس جمهور برای مصالح کشور و اخذ تصمیمات غیر پوپولیستی در دولت دانستند و این در حالی است که موضوع اصلاح قیمت بنزین به هیچ وجه ربطی به شجاعت این دولت ندارد.

الف: پس از اجرای تصمیم افزایش قیمت بنزین برخی مقامات دولتی و طرفداران آن ها در دفاع از این تصمیم امتیازهای بزرگی را به خود دادند و اجرای این تصمیم را شاهدی بر فدایی بودن رییس جمهور برای مصالح کشور و اخذ تصمیمات غیر پوپولیستی در دولت دانستند و این در حالی است که موضوع اصلاح قیمت بنزین به هیچ وجه ربطی به شجاعت این دولت ندارد و تقریبا همه دولت ها طی سالهای طولانی به این موضوع اندیشیده اند و البته هیچ دولتی نیز چنین بی برنامه و نسنجیده به آب نزده و دولت قبل نیز که دایما از سوی روحانی متهم به بی تدبیری شده است در اجرای آن بسیار هوشمندانه تر و بهتر عمل کرد.

اما درباره ادعای گزاف فدا شدن روحانی برای مصالح کشور باید گفت که آنچه در این میان فدا شده سرمایه اجتماعی حاکمیت و اعتماد عمومی است که به دلیل اجرای بسیار بد این تصمیم درست به شدت آسیب دیده است. این موضوع به خصوص پس از مرور اظهارات اکید دولتمردان در روزهای نزدیک به اجرای تصمیم افزایش قیمت بنزین قابل مشاهده است. جملگی این دولتمردان بر افزایش نیافتن قیمت بنزین تاکید داشتند و اجرای ناگهانی این تصمیم علیرغم اظهارات یادشده چیزی جز دروغگویی را به ذهن افکار عمومی متبادر نمی کند.

توسل به تجربه‌های قبلی و رفتارعمومی در مواجهه با افزایش قیمت بنزین و بیم مخاطرات ناشی از آن از جمله انبار کردن بنزین و هجوم به پمپ بنزین‌ها در صورت اعلام قبلی ِ زمان این تصمیم نیز (آنگونه که آقای «باهنر» به ‌آن متوسل شد) به هیچ وجه رفتار دولتمردان را توجیه نمی کند. فارغ از درستی و نادرستی ادعای یاد شده دولتمردان می‌توانستند بدون دروغ گویی نیز از خطر ادعایی یاد شده بکاهند.

به علاوه اگر قرار بر امتیاز دادن باشد و بخواهیم به کسی در این تصمیم امتیاز بدهیم آن شخص نه روحانی بلکه رهبری انقلاب است که با علم به نارضایتی عمومی و همچنین بی تدبیری دولت در این میان حاضر به پا پس کشیدن از این تصمیم اتخاذ شده از سوی مسوولان نشد و «جوانمردانه» از ساختار تصمیم گیری در کشور و دولتی که در شرایط سختی گرفتار آمده دفاع کرد. هر چند که باید گفت آنچه مصالح کشور را تامین می کند نه اخلاق فردی یا رفتارهای فردی سیاستمداران بلکه تصمیمات متناسب با موقعیت اجتماعی است.

ادعای پوپولیستی نبودن تصمیم یاد شده دولتی هم متاسفانه مضحک تر از آن است که کسی آن را باور کند. اگر دولت روحانی واقعا بدون پوپولیسم می خواست به اصلاح قیمت بنزین یا حتی ارز بپردازد باید در همان دوره اول حضور در قوه مجریه این کار را می کرد نه در ماههای پایانی. وانگهی اظهارات نوبخت درباره بازگشت همه مابه التفاوت افزایش قیمت بنزین به مردم خود گویای میزان باور دولتمردان ما به حقیقت و دوری از عوامگرایی است. اگر قرار باشد آنگونه که نوبخت می‌گوید تمام درآمد حاصل از افزایش قیمت بنزین دوباره به خود مردم برگردد اساسا چرا باید قیمت آن افزایش یابد!

اگر هدف از این طرح، کاهش مصرف سوخت است با راه های دیگری نیز می شد به این هدف مهم رسید. متاسفانه برچسب پوپولیسم در میان طرفداران دولت به طرز بی رویه و اغلب نادرستی در جدال با منتقدانشان به کار می شود به گونه ای که می توان گفت در میان اهل نظر ارزش و اهمیت خود را از دست داده و حتی می توان گفت رویکرد یاد شده در استفاده از این تعبیر خودش عوامفریبانه و عوامگرایانه است.