جوان؛ فرمول گرانی تولید ایرانی

به گزارش «جوان»، رئیس سابق کمیسیون واردات اتاق ایران در این باره می‌گوید: اگرچه نرخ سود بانکی در ایران کمی بالاتر از دنیاست، اما در مقابل دستمزد کارگر و انرژی بسیار ارزان است، لذا باید بررسی شود که چرا تولید با کیفیت در ایران اینقدر گران تمام می‌شود.

ه شد.هر بشکه نفت خام سبک برنت دریای شمال که بیش از دو سوم نفت های جهان از جمله نفت اوپک، بر اساس آن قیمت گذاری می شوند، نیز در پایان معاملات بعد از ظهر روز جمعه در بازار لندن، با 28 سنت کاهش به 47.89 دلار رسید.به گزارش منابع انگلیسی، بهای هر بشکه نفت شاخص آمریکا، "وست تگزاس اینترمیدییت "( دبلیوتی آی

مجیدرضا حریری در گفت‌وگو با فارس در مورد بیانات اخیر مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه نباید کالاهایی که مشابه با کیفیت داخلی آن وجود دارد وارد شود، اظهار می‌دارد: ایشان هم به بحث کیفیت در تولید اشاره دارند و این وظیفه تولیدکنندگان است که موانع تولید رقابتی را از سر راه بردارند. رئیس انجمن صادرکنندگان صنایع‌دستی با اشاره به اینکه بحث‌هایی همچون سود بانکی بالا، قوانین دست و پاگیر و بوروکراسی اداری یک بار دیگر به طور جد باید بازنگری شود و در عمل به آن توجه کرد، می‌افزاید: باید پرسید چرا تولید با کیفیت ایرانی در مقایسه با نمونه خارجی گران‌تر تمام می‌شود چراکه اگر بخواهیم به صادرات غیرنفتی تکیه کنیم نیازمند ورود به بازارهای بین‌المللی هستیم.

ملات بعد از ظهر روز جمعه در بازار لندن، با 28 سنت کاهش به 47.89 دلار رسید.به گزارش منابع انگلیسی، بهای هر بشکه نفت شاخص آمریکا، "وست تگزاس اینترمیدییت "( دبلیوتی آی ) نیز روزجمعه با 20 سنت کاهش به 45.83 دلار رسید.کاهش مجدد بهای نفت خام در بازارهای جهانی درحالی صورت می گیرد که روز گذشته قیمت نفت خام

نایب‌رئیس اتاق ایران و چین به این نکته اشاره کرد که اگرچه برای حمایت از تولید داخل برای ورود کالای خارجی به بازار کشور محدودیت ایجاد می‌کنیم اما این حرف را نمی‌توان در بازارهای خارجی زد.

حریری می‌گوید: تولیدکنندگان مدام از هزینه‌های تأمین مالی بالا گلایه دارند که این در قیمت تمام شده نقش و درصد مشخص و خاصی دارد و مرکز پژوهش‌های مجلس آن را 14 تا 17 درصد برآورد کرده است که البته این رقم در بقیه جاهای دنیا نیز قطعاً صفر نیست.

وی در پاسخ به اینکه برخی از تولیدکنندگان نرخ بالای سود بانکی را عاملی در افزایش قیمت تمام شده تولید می‌دانند چراکه در همه دنیا نرخ سود بانکی تک‌رقمی است، اذعان می‌دارد: اگرچه نرخ سود بانکی در کشور ما بالاتر است اما از آن طرف هزینه‌های انرژی و نیروی کار بسیار ارزان‌تر از کشورهای دیگر است و کجای دنیا سراغ دارید که حداقل دستمزد ماهانه یک کارگر 250 دلار باشد.

حقوق یک روز ایرانی معادل یک ساعت کار اروپایی

به گفته این فعال اقتصادی، حداقل دستمزد یک کارگر در امریکا ساعتی هشت دلار و در کشورهای اروپایی بالاتر از این مبلغ است در حالی‌که ما در ایران روزی هشت دلار حقوق می‌دهیم. وی پیشنهاد داد تا یک هیئت کارشناسی تمام جوانب و مشکلات پیش‌روی تولید را یک بار برای همیشه استخراج کند و برای رفع آن به مرحله اجرا بگذارد.

نایب‌رئیس اتاق ایران و چین خطاب به آنهایی که اهمیت چندانی به اجرای قوانین مصوب نمی‌دهند، گفت: فضای کسب و کار کشور شفاف، آزاد و رقابتی نیست. چهار سال است که قانون بهبود مستمر فضای کسب و کار ابلاغ شده ولی دولت هنوز آیین‌نامه‌های اجرای آن را تکمیل نکرده است. زمانی که اقتصاد کشور را به خصولتی‌ها می‌سپاریم این مسئله به شفافیت اقتصاد آسیب رسانده و بهره‌وری را پایین می‌آورد.

حریری با اذعان به اینکه مدیریت حرفه‌ای در بنگاه‌های اقتصادی کشور وجود ندارد، تصریح می‌کند: این صاحبان سرمایه هستند که کارها را مدیریت می‌کنند و در کنار آن تولید توسط افراد غیرمتخصص جلو می‌رود در صورتی که باید تولیدکنندگان واقعی را شناسایی کرد و حمایت به این بخش اختصاص یابد نه آنکه هر کس نام خود را تولیدکننده بگذارد و حمایت‌ها را به هدر دهد.

انتقاد از بی‌همتی بخش خصوصی برای عدم ورود به بازار روسیه نکته دیگری بود که حریری به آن اشاره کرد و گفت: اکنون دو سال است که روسیه درهایش را به روی اروپا و به تازگی به روی ترکیه بسته است اما ما هنوز نتوانسته‌ایم با وجود حمایت‌های دولت وارد این بازار شویم.

به گفته حریری، طبق آمار رسمی گمرک 55 درصد صادرات غیرنفتی کشور مربوط به میعانات و محصولات پتروشیمی است و برای صادرات کالای تولیدی باکیفیت حرف چندانی برای گفتن نداریم.

فقر شدید کارایی و بهره‌وری

در همین حال خانم سهیلا فروزانی، فعال اقتصادی نیز در این باره می‌گوید: بخش‌های مختلف تولید با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند، اما در یک دسته‌بندی کلی می‌توان به مواردی چون: فقدان شفافیت مالیاتی، نبود تکنولوژی و استفاده از فناوری روز و نرخ‌های بالای سود تسهیلات بانکی، رانت و فساد در گرفتن پروژه‌های خرید و... اشاره کردکه همگی از عوامل دارای اولویت هستند.

عضو کمیسیون بازرگانی زنان بازرگان اتاق ایران با بیان اینکه تولیدات داخلی وابسته به سیستم‌های دولتی و شبه‌دولتی به نوعی از فقر شدید بهره‌وری و کارایی رنج می‌برند، می‌افزاید: بعضاً قیمت‌های انحصاری و گران در این بخش‌ها ریشه در جذب نیرو‌‌های ناکارآمد و سفارشی و با حقوق‌های بالا و هزینه‌های غیرمنطقی پاداش‌های بالا دارد.

دکتر افشار فعال اقتصادی دیگر نیز در این باره می‌گوید: قیمت تمام شده تولید اگرچه تابعی از عملکرد مدیریت تولید‌کننده است و حتماً در آن نقش مدیریت دخیل است اما بهره‌وری در بهبود سیستم‌ها و نوسازی تکنولوژی به تناسب مؤلفه‌های دیگر از درجه اهمیت پایین‌تری برخوردار است زیرا یک تولیدکننده باید از یک‌سو در تأمین مواد اولیه با سیستم توزیع ناکارآمد کار بکند و از سوی دیگر بعد از ساخت محصول باید دوباره به همین بازارهای ناکارآمد توزیعی مراجعه کند، به عبارت بهتر تولید بیشتر نه از روش کاهش قیمت یا افزایش کیفیت بلکه از راه‌های دیگر و در خارج از سیستم تولید در یک کارخانه محقق می‌شود. به عبارت بهتر صرفه تولید در قیاس با سایر بخش‌ها کمتر بوده و سود آنچنانی ایجاد نمی‌کند مگر آنکه قیمت تمام شده به دلایل مختلف بالا برود یا از رانت‌های خاصی اعم از (‌مواد اولیه ارزان یا قیمت و بازار انحصاری و...) بهره ببرد.

وی با بیان اینکه تولید ارزان نیاز به یک برنامه‌ریزی بلندمدت و در عین حال محیط باثبات دارد، ‌خاطرنشان می‌کند: تولید با توجه به قوانین، بوروکراسی، تصمیمات خاص و آنی بسیار سخت است و متأسفانه محیط کسب و کار تحت تأثیر درآمدهای نفتی همواره با سیاست‌های متغیر و مغایر با کارهای مولد بوده است. از این‌رو وقتی درآمدهای نفتی بالا می‌رود با سرکوب قیمت‌ها مواجهیم و پول ملی را با‌ارزش‌تر از آنچه است، نشان می‌دهیم و ناگزیر به نظر می‌آید که تولید گران تمام می‌شود و در سوی دیگر زمانی که قیمت نفت ارزان می‌شود نیز با تولید مانند مرغ برخورد می‌کنیم که هم زمان عروسی سر آن را می‌برند و هم زمان عزا!

وی می‌افزاید: وقتی درآمد نفتی کاهش یافت چون دیواری کوتاه‌تر از دیوار تولید نیست هم با سرکوب قیمت‌ها باز این تولید داخل است که ضربه می‌خورد، لذا برای بهبود کیفیت و حضور موفق تولیدات داخلی علاوه بر مشکلات موجود که مهم‌ترین آن اجرای ناقص مالیات بر ارزش افزوده و نرخ سود بانکی است باید نگاهی بلندمدت را برای تولید طراحی کرد و در آن نگاه ناگهان براساس مد و موج چندصد کارخانه ماکارونی یا پفک و بخاری و... ایجاد نشود.

دولت وارد جزئیات نشود

یک کارشناس اقتصادی نیز دراین باره با اشاره به دو عامل اساسی درباره صرفه نداشتن تولید می‌گوید: ‌نان در اتصال به دولت به مفهوم عام آن است. اتصال به دولت هم لزوماً منجر به تولید نمی‌شود بلکه نهایتش به واردات ختم می‌شود، چون ویژگی دولت داشتن نفت است که آن هم اگر به واردات نینجامد کارکردی ندارد.

وی عامل دوم را نگرانی مستمر و بی‌وقفه از آینده و بی‌ثباتی محیط فعالیت اقتصادی در آینده عنوان می‌کند و می‌گوید: نتیجه طبیعی این پدیده، نگاه کوتاه‌مدت به تولید و سرمایه‌گذاری است. وقتی نگاه به تولید، کوتاه‌مدت باشد طبعاً سرمایه‌ها به سوی فعالیت‌های زودبازده نظیر واسطه‌گری و سفته‌بازی و امثالهم سوق پیدا می‌کند چون سود و درآمد آنجاست.

وی تأکید می‌کند: لازم به ذکر است اگر در بین تولیدگران کشور کسی یا کسانی یافت شوند که دنبال اتصال به دولت نیستند و به‌رغم محیط نامطمئن همچنان به سرمایه‌گذاری بلندمدت می‌اندیشند و به‌رغم همه مشکلات دست از فعالیت سالم برنمی‌دارند، به این معنی نیست که دو دلیل ذکر شده پاسخ سؤال ما نیست چراکه آنچه روندها و واقعیت‌ها را می‌سازد فراوانی چنین رفتارهایی در بین تولیدگران است نه بود و نبود آن.

وی توصیه می‌کند: سیاستمداران ما به جای هر کار و حرف دیگری باید این دو مشکل را حل کنند و مطلقاً وارد سطوح خرد مسئله نشوند و خود را جای تولیدکننده قرار ندهند و تلاش نکنند مشکلاتی که تولیدکننده‌ها بیان می‌کنند را لیست کرده و برای حل موارد ذکر شده دراین لیست کوشش کنند و ظاهراً چون حل این دو مسئله به تغییر رفتار خود سیاستمداران برمی‌گردد اصلاً علاقه ندارند وارد این مسائل کلیدی شوند و همیشه هم خود و هم دیگران را مشغول مسائل حاشیه‌ای و در واقع معلول‌ها می‌کنند.